Możliwość przenoszenia decyzji administracyjnych uzyskanych przez inwestora w procesie inwestycyjnym budowlanym.

18-03-2014
Artykuły i publikacje » 2014

Przeniesienie uprawnień i obowiązków w sferze stosunków administracyjno-prawnych na inny podmiot niż ten, na rzecz którego została wydana decyzja administracyjna (zwana dalej sukcesją prawną albo następstwem prawnym), może mieć miejsce jedynie w sytuacji istnienia wyraźnej podstawy prawnej.

 

Choć zgodnie z art. 155 k.p.a.: „Decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony; przepis art. 154 § 2 stosuje się odpowiednio", to zgodnie z ukształtowaną linią orzeczniczą sądów administracyjnych (zob. w szczególności wyrok WSA w Warszawie z 16 lipca 2008 r., VII SA/Wa 693/08; wyrok NSA z 6 października 2003 r., sygn. akt II SA3463/01 oraz wyrok NSA z 20 kwietnia 2006 r., sygn. akt II OSK 769/05) zmiana adresata decyzji nie może nastąpić w tym trybie. Na podstawie art. 155 k.p.a. zmianie ulec może bowiem tylko treść praw lub obowiązków wynikających z decyzji administracyjnych lub ich zakresu. Natomiast zmiana adresata wychodzi poza uprawnienia organu przewidziane w tym trybie.

 

Reasumując konstrukcja przenoszenia praw i obowiązków zawartych w decyzji administracyjnej na osobę trzecią, jest w obszarze prawa administracyjnego zjawiskiem wyjątkowym, zwłaszcza w odniesieniu do aktów, które - tak jak decyzja o warunkach zabudowy - nie są aktami rzeczowymi (por. M. Szewczyk (w:) Z. Leoński, M. Szewczyk, Zasady prawa budowlanego i zagospodarowania przestrzennego, Bydgoszcz-Poznań 2002, s. 168; W. Jakimowicz, Wybrane zagadnienia prawnomaterialne i prawnoprocesowe ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Casus 2004, nr 34, s. 29-30). Zatem organ administracji publicznej, dokonując przeniesienia decyzji, musi mieć do tego stosowną podstawę prawną.

 

W procesie inwestycyjnym budowlanym inwestor może być zobligowany do uzyskania m.in. następujących decyzji administracyjnych o:
 

  1. środowiskowych uwarunkowaniach;
  2. warunkach zabudowy albo o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego;
  3. pozwoleniu na budowę.

 

Określona w przepisach ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst. jedn.: Dz. U. 2013, poz. 1235) decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach może zostać przeniesiona na osobę trzecią. Zgodnie z art. 72a ust. 1 tej ustawy organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest obowiązany, za zgodą strony, na rzecz której decyzja została wydana, do przeniesienia tej decyzji na rzecz innego podmiotu, jeżeli przyjmuje on warunki zawarte w tej decyzji. Stronami w postępowaniu o przeniesienie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach są podmioty, między którymi ma być dokonane przeniesienie decyzji.

 

Co do zasady ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (por. art. 4 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. 2012, poz. 647 z późn. zm.). Dopiero w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
 

  1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
  2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy (por. art. 4 ust. 2 w/w ustawy).
     

Zgodnie z art. 63 ust. 5 w/w ustawy organ, który wydał decyzję o warunkach zabudowy jest obowiązany, za zgodą strony, na rzecz której decyzja została wydana, do przeniesienia tej decyzji na rzecz innej osoby, jeżeli przyjmuje ona wszystkie warunki zawarte w tej decyzji. Stronami w postępowaniu o przeniesienie decyzji są jedynie podmioty, między którymi ma być dokonane jej przeniesienie. Uzasadnienia wprowadzenia nieznanej w u.z.p. konstrukcji sukcesji decyzji o warunkach zabudowy można poszukiwać w zamiarze usprawnienia i przyspieszenia procesu prawnego niezbędnego do podjęcia zamierzeń inwestycyjnych [por. Tomasz Bąkowski, Komentarz do art.63 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, stan prawny: 2004.11.01, publ. LEX].

 

Wzorca unormowania zawartego w art. 63 ust. 5 należy upatrywać w przepisach Prawa budowlanego, w których konstrukcja następstwa prawnego w odniesieniu do pozwolenia na budowę stanowi trwały i powszechnie akceptowany element regulacji tej dziedziny prawa. Zgodnie z art. 40 Prawa budowlanego organ, który wydał decyzję o pozwoleniu na budowę, jest obowiązany, za zgodą strony, na której rzecz decyzja została wydana, do przeniesienia tej decyzji na rzecz innego podmiotu, jeżeli przyjmuje on wszystkie warunki zawarte w tej decyzji oraz złoży oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Należy przy tym podkreślić, że pozwolenie na budowę wpływa bezpośrednio na prawną sytuację adresata tego pozwolenia, określając równocześnie status nieruchomości, której dotyczy. Stąd też możliwość przeniesienia decyzji o pozwoleniu na budowę jest w pełni uzasadniona. Natomiast decyzja o warunkach zabudowy przed podjęciem realizacji zamierzenia inwestycyjnego, które jest zazwyczaj uzależnione od uzyskania pozwolenia na budowę, ma jedynie charakter hipotetyczny [por. Tomasz Bąkowski, Komentarz do art.63 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, stan prawny: 2004.11.01, publ. LEX].

 

Z kolei decyzja o lokalizacji celu publicznego nie podlega możliwości przeniesienia na inny podmiot. Przepis art. 63 ust. 5 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. 2012, poz. 647 z późn. zm.) (traktujący o możliwości przenoszenia decyzji) dotyczy decyzji określonej w art. 59 ust. 1 ustawy, a więc decyzji o warunkach zabudowy. Wśród przepisów ustawy dotyczących decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego brak jest analogicznego zapisu, jaki zawarty jest w art. 63 ust. 5. Także przepisu art. 63 ust. 5, z uwagi na jego precyzję nie można interpretować rozszerzająco. Oznacza to, iż decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego nie można przenieść na innego inwestora [por. także uzasadnienie wyroku WSA w Krakowie z dnia 7 sierpnia 2007 r., II SA/Kr 989/04].

 

radca prawny Aleksander Rynkiewicz

 

Powrót